Misje na Ukrainie
Henryk Dziadosz SJ
Polscy jezuici na Ukrainie dziś
Systematyczna praca jezuitów na Ukrainie była możliwa dopiero po rozpadzie Związku Radzieckiego i uzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w sierpniu 1991 roku. Pierwszym jezuitą, który co jakiś czas przyjeżdżał na Ukrainę jeszcze w czasach Związku Radzieckiego, był o. Józef Chromik SJ. Odremontował on kościół i plebanię w swojej rodzinnej wiosce w Draganówce koło Tarnopola i z czasem tam zamieszkał.
W 1992 roku przyjechał do Chmielnickiego o. Stanisław Smolczewski SJ, który pracował na Ukrainie kilka lat. Następnie pełnił posługę duszpasterską w Iwano-Frankiwsku (dawny Stanisławów), później w Kicmaniu, a obecnie w nowo odzyskanym kościele jezuitów w Czerniowcach. Po nim przyjechał na Greczany o. Tadeusz Łazarz SJ. W połowie lat 90. w Czerniowcach pracowali o. Tadeusz Sarota SJ i o. Krzysztof Homa SJ, jednak nie w jezuickim kościele, a w kościele parafialnym. Ojciec Krzysztof wrócił do Krakowa, a ojciec Tadeusz został proboszczem w Chmielnickim na Greczanach w 1996 roku. W tym samym roku do Chmielnickiego przyjechał o. Marian Gołąb SJ, a w 1999 o. Tadeusz Mól SJ.
W roku 2000 roku do Czarnego Ostrowa przyjechał br. Jerzy Zadwórny SJ. Od samego początku oprócz parafii św. Anny na Greczanach w Chmielnickim pracowaliśmy także w kościołach należących do naszej parafii w Czarnym Ostrowie, Maćkowcach i w kaplicy w Wolicy. Tam też z czasem zostały odremontowane kościoły, a w Maćkowcach powstał dom parafialny. W 2010 roku oddaliśmy Maćkowce i Wolice ojcom franciszkanom.
Do Lwowa pod koniec lat 90. co jakiś czas przyjeżdżali z rekolekcjami dla sióstr greckokatolickich ojcowie: Mieczysław Kożuch SJ, Krzysztof Dyrek SJ i Oleg Krywoboczok SJ. W sierpniu 1999 roku na stałe zamieszkali we Lwowie w mieszkaniu przy ul. Lewickiego ojcowie Krzysztof Homa SJ i Henryk Dziadosz SJ. Ojciec Krzysztof został profesorem teologii biblijnej w greckokatolickim seminarium we Lwowie i w Lwowskiej Akademii Teologicznej (obecny UKU – Ukraiński Katolicki Uniwersytet), a ojciec Henryk pracował w formacji sióstr greckokatolickich, dając rekolekcje ignacjańskie, kursy duchowości, konferencje, dni skupienia. W 2001 roku o. Henryk Dziadosz SJ przeniósł się z Lwowa do Chmielnickiego, udzielając jak dotychczas rekolekcji i pomagając w parafii na Greczanach.
W 2002 roku jezuici w Chmielnickim rozpoczęli budowę domu duszpastersko-rekolekcyjnego, który został poświęcony i otwarty 12 października 2003 roku. Patronem tego domu jest bł. Jan Beyzym. Rekolekcji ignacjańskich udzielali tu ojcowie: o. Henryk Dziadosz SJ, o. Krzysztof Homa SJ, o. Tadeusz Sarota SJ i o. Oleg Krywoboczok SJ. Do dzisiaj z rekolekcji ignacjańskich w tym domu i z innych form dni skupienia skorzystało już około 7000 osób z całej Ukrainy. O. Krzysztof Homa SJ został także pierwszym administratorem nowej parafii w Szaróweczce sąsiadującej z Greczanami. Po roku pracy skierowano go do Uzgorodu, gdzie był ojcem duchownym w seminarium greckokatolickim i profesorem teologii biblijnej. Po kilku miesiącach wrócił do Polski.
Stałą pomoc w pracy w parafii na Greczanach, zwłaszcza w okresie Adwentu i Wielkiego Postu, ofiarowali nam przez wiele lat probaniści naszej prowincji, czyli kapłani będący w trakcie tzw. trzeciej probacji (ostatni roku formacji zakonnej).
W roku 2002 został utworzony Dystrykt Ukraiński, którego pierwszym przełożonym został o. Dawid Nazar SJ z kanadyjskiej prowincji Ontario. Do tego czasu pieczę nad jezuitami pracującymi na Ukrainie miał przełożony prowincji Polski Południowej. Nowy przełożony podjął nowe wyzwania. Otworzył dom dla uchodźców we Lwowie, biuro dla uchodźców w Kijowie, rozpoczął wydawanie serii książek po ukraińsku potrzebnych w formacji jezuitów, młodych jezuitów posyłał do nowicjatu oraz na studia filozoficzne i teologiczne. Ojciec Dawid i inni jezuici z Lwowa również udzielają rekolekcji ignacjańskich.
Obecnie na Ukrainie pracuje 17 jezuitów: 10 księży, jeden brat i 6 scholastyków. Pięciu spośród nich pochodzi z krakowskiej prowincji jezuitów. Są to: o. Marian Gołąb SJ, o. Tadeusz Sarota SJ, o. Stanisław Smolczewski SJ, br. Jerzy Zadwórny SJ i o. Henryk Dziadosz SJ.