MISJE POLSKICH JEZUITÓW W CHINACH I JAPONII
O. WOJCIECH MĘCIŃSKI SJ
Jezuici przybyli do Polski w okresie kontrreformacji i mieli pełne ręce roboty, by oddać się rekatolicyzacji sąsiednich krajów protestanckich: Prus, *Łotwy, *Estonii, czyli tzw. *Inflant, zdobytych przez *Batorego. Znaczne wysiłki poczynili w sprawie rekatolicyzacji *Szwecji. To tu polscy jezuici (w tym Piotr Skarga) widzieli swoje „Indie i Japony”. Drugim kierunkiem działania jezuitów polskich przed kasatą była *Rosja schizmatycka i placówki na terenach prawosławnych, a trzecim *Konstantynopol, *Krym i *Persja. Do Chin, Indii i Japonii zgłaszało się wielu kandydatów, ale zgodę na wyjazd otrzymało zaledwie trzech. Byli to: o. Andrzej Rudomina SJ, o. Jan Mikołaj Smogulecki SJ oraz o. Michał Piotr Boym SJ.
Pierwszy z nich pracował w Chinach od roku 1626. Zmarł sześć lat później. Pozostali dwaj przybyli na misje w Chinach w 1645 roku. Jan Mikołaj Smogulecki zasłynął jako matematyk i astronom. Otrzymawszy od cesarza tzw. żelazny list, wędrował po różnych prowincjach chińskich i głosił wiarę w Chrystusa. Michał Piotr Boym w 1650 roku został wysłany przez cesarzową Helenę – która przyjęła wiarę w Chrystusa – jako jej osobisty poseł do papieża. Do Chin już nie wrócił. W drodze powrotnej, kiedy przebywał w Goa w Indiach, granice Chin zostały zamknięte. Misjonarz wyczerpany niepowodzeniami i opuszczony zmarł w 1659 roku. Po jego śmierci nie było już w Chinach jezuickich misjonarzy z Polski aż do XX wieku.
Wśród jezuickich misjonarzy w Japonii misjonarz z Polski pojawił się już w XVII wieku. Był nim o. Wojciech Męciński SJ, który na misje do Kraju Kwitnącej Wiśni udał się po studiach teologicznych w Portugalii. Najpierw dotarł do Goa w Indiach, gdzie posługiwał głównie w szpitalach i przytułkach dla ubogich. Następnie dotarł na teren dzisiejszego Wietnamu. Przez Malakkę wyruszył do Chin, do Macao, a później do Kambodży, skąd wraz z czterema towarzyszami przedostał się do Japonii. 13 sierpnia 1642 roku odkryty przez ludzi szoguna Hitetady został pojmany i wysłany do Nagasaki. Po siedmiu dniach okrutnych tortur zmarł, a jego ciało zostało spalone.
Dopiero w drugiej połowie XX wieku pojawiają się w Japonii kolejni polscy jezuici. Pierwszy był o. Mieczysław Szumiłło SJ, który wyjechał na misje do Japonii w 1952 roku. Następnie w 1956 roku do Japonii przybył o. Tadeusz Obłąk SJ. Ojciec Obłąk pracował na jezuickim Uniwersytecie Sophia w Tokio jako profesor prawa kanonicznego. Zmarł na lotnisku w Mediolanie, jadąc do Polski, 18 lipca 2006 roku. Polski jezuita, misjonarz z Borzęcina, gdzie się urodził, przepracował na misjach w Japonii 50 lat.
* Na temat osób i miejsc oznaczonych gwiazdką (*) więcej informacji można znaleźć w: L. Grzebień, Encyklopedia wiedzy o jezuitach, dz. cyt. – wg haseł.
